مجله ي تخصصي

شقاق نام عربي و فيشر نام انگليسي آن و ترك يا چاك خوردگي نام فارسي آن ميباشد كه در واقع همان زخم شدن لبه داخلي مقعد مي باشد .

 از علل مهم آن عبارتند از : خروج سخت مدفوع خشك ، عدم مصرف فيبر و آب كافي ، مصرف بعضي از داروها ، يبوست ، زور زدن در هنگام دفع مدفوع ، وجود استرس ،و ...

 علائم فيشر : درد و يا سوزش و گاهي مختصري خونريزي در حين و گاهي بعد از اجابت مزاج ، كه اين درد و يا سوزش ممكنست تا بعد از اجابت مزاج نيز مدتي طول بكشد.

همانطور كه بيماران مبتلا به همورئيد درجه هاي مختلفي از همورئيد را دارا هستند و هر بيمار يك ميزان مشخصي از پيشرفت بيماري از درجه يك تا چهار را مي تواند بگيرد، در خيلي از موردها در يك بيمار هر چهار قسمت درجه هاي مختلف بيماري هموروئيد را مي توان در اطراف ركتوم را ديد كه روند تشخيص درمان تركيبي بيماري را ضروري مي سازد. پس از انجام آنوسكپي در يك فرد بيمار مي توان براي بخش هايي كه بيماري در آنجا كمتر پيشرفت داشته از درمانcoagulation) ،IR) انعقادي و يا در ناحيه هاي درجه II از رابر باند بهره برد و از محل هاي با پرولاپس وافتادگي مخاطي و پيشرفت زياد پاكه هاي همورئيدي از درمان همزمان با جراحي الكتروكوتري و جراحي ليزري بهره گرفت و يا در باره يك فرد بيمار با همورئيد پيشرفته بعد از استپلر از درمان تركيبي تكميلي با ليزرIRC كمك گرفت.

 1-خونريزي موقع اجابت مزاج شايعترين علامت هموروئيد يا بواسير است كه بعد از دفع مدفوع سفت به وجود مي آيد و به صورت قطره قطره روي كاسه توالت خون چكه مي كند.

2- دومين نشانه بارز هموروئيد يا بواسير خارج شدن يا بيرون زدگي توده از مخرج بيمار است، برخي مواقع بعد از زور زدن زائده اي از مخرج بيمار بيرون مي زند كه گاهي خود به خود به درون مي رود و گاهي بيمار خودش مجبور است آن را با دست موقع شستشو به درون مقعد هدايت كند و در مواقعي نه خودش به درون مي رود و نه با دست مي شود آن را به درون هدايت كرد بلكه اين زايده در بيرون باقي مي ماند و منجر به درد مي گردد، كه در اين وضعيت اخير بيمار بايد هر چه زودتر به جراح رجوع كند. در ۳۵% نمونه هاي خونريزي به خاطر حركت جرم سفت مدفوع در موقع اجابت مزاج است. گره هاي بيرون شده از ناحيه مقعد در نتيجه اصطكاك با لباس و يا جا انداختن با دست، آسيب ديده، دچار خونريزي مي گردند.

شايد آشنايي نسبي از بيماري بواسير داشته باشيد . اين بيماري كه به هموروئيد هم معروف مي باشد ، مقعد انسان را مورد هجوم قرار مي دهد . بواسير را شايد توان شايع ترين بيماري مقعد تشخيص داد . آمار ها نشان مي دهد كه افراد تا سن ۵۰ سالگي در معرض اين بيماري قرار دارند. گرفتي سياهرگ هاي ناحيه مقعد از علل سواسير مي باشد  . با متورم شدن اين شاهرگ بواسير يا هموروئيد شكل ميگيرد . درمان هاي مختلفي براي اين معضل در نظر گرفته شده است كه درمان به روش سنتي يكي از آن مي باشد .

شقاق مقعد يك زخم طولي درمحل تقاطع رينگ مقعد ولوله ركتوم ( كانال انال و در محل انوركتال ) مي باشد كه با درد و خونريزي همراه است . شقاق حاد معمولا با درمان محافظتي بهبود مي يابد ولي شقاق مزمن اكثرا نياز به جراحي پيدا مي كند .

* قبل از ترخيص در مورد نحوه ي ادامه درمان، داروهاي مورد نياز و زمان مراجعه بعدي، نحوه استحمام، مدت استراحت، نحوه فعاليت هاي روزانه، نحوه پانسمان از جراح سوال نماييد. موهاي ناحيه عمل بايستي هر هفته از بين برده شوند در غير اين صورت ممكن است بيماري عود كند. بعد از حذف موها بايستي با استحمام موها را از بدن دور نمود.* در صورتي كه جراح زخم را باز نگه دارد بايستي زخم زير نظر جراح و به طريقي كه وي توصيه مي كند پانسمان گردد. لذا در اين حالت نيز حتماً قبل از ترخيص اطلاعات لازم را اخذ نماييد. 

نيازي به بستري در بيمارستان و گرفتن بيهوشي عمومي يا بي حسي نخاعي كه يكي از علل ترس بيماران است نداشته ومتعاقب آن نيازي به استراحت چند روزه در منزل كه از ضروريات جراحي سنتي است را ندارند و از روز بعد از عمل ميتوانند به سركار خود بازگردند زيرا بيمار بيهوشي نگرفته ودرد زيادي بعد از عمل ندارد.

نيازي به پانسمان داخلي (توپي يا تامپون)ندارد كه معمولا در جراحي سنتي اجباري و خارج كردن آن بسيار دردناك است .

عمل معمولا در مطب انجام و بيمار بعد از عمل مرخص وميتواند بعد از عمل تغذيه معمولي و دفع مدفوع داشته باشد در حالي كه در جراحي سنتي اصل برعدم تغذيه حداقل براي ۲۴ ساعت وسپس تغذيه با سوپ براي به تاخير انداختن دفع براي مدت چند روزمي باشد.

درد بعد از عمل با ليزر نسبت به جراحي سنتي بسياركمتر و ميزان خونريزي نيز كمتر است همچنين ميزان عود كمتر است.

انتقال عفونت هاي خطرناك مثل هپاتيت كه در جراحي سنتي محتمل است درعمل با ليزر وجود ندارد.

بر خلاف تصور عموم ليزر در هر مرحله اي حتي مراحل پيشرفته هموروئيد و غيره كارآيي دارد و حتي در مورد بيماران با سن بالا و مشكلات ديابتي-كبدي-كليوي و بيماران قلبي كه داروهاي رقيق كننده خون مصرف مي كنند قابل انجام است.

فيشر يا شقاق ترك و يا زخمي است كه در ناحيه ابتداي مقعد رخ مي دهد كه بسيار دردناك بوده و گاهاً با خونريزي مختصر موقع اجابت مزاج همراه است. علل ايجاد اين زخم متفاوت است وليكن در اكثر بيماران با تغيير اجابت مزاج از قبيل يبوست و يا اسهال شديد همراه است.

از نظر فيزيولوژيك مشكلات كاهش خون رساني در قسمت پشتي مقعد را مطرح كرده اند و بعضي از محققان افزايش فشار داخل كانال آنال (مقعدي) را از علل فيزيولوژيك آن مي دانند. شايع ترين محل اين زخم در قسمت خلفي است و از نظر بروز فيشر در بين زنان و مردان هر دو به يك اندازه شايع است به خصوص در افراد بالغ جوان شايع تر مشاهده مي شود وليكن اين بيماري از نوزادان تا افراد مسن را گرفتار مي كند.

بيماراني كه جراحي انجام داده اندد و پس از سلامتي مناسب  مي باشد كه هنگامي آن بافت ترميم شد از ليزرهاي از بين برنده بافت ريشه مو بهره بگيرند زيرا تا تعداد ريشه هاي مو در آن محل كمتر شود. اين يك مزيت ليزر است به همين دليل ما براي بيماران  خود پس از عمل جراحي هنگامي كه بهبود يافته اند چند جلسه با ليزرهايي كه بر روي ريشه مو و فوليكول مو اثر دارند به كار مي بريم، در نتيجه موي ديگري رشد نمي كند و احتمال بهبودي كه غالبا در جراحي 90% است به 95 تا 97% افزايش مي يابد.

اينها جرئي از ساختمان طبيعي راست روده وابتداي كانال مقعد(ازحدود 6-3 سانتيمتري داخل مقعد ) بوده كه بصورت بالشتك هاي عروقي كوچك يا همان توده هاي زير مخاطي ضخيمي ، به تعداد سه عدد درساعات 3و7و11 قرار گرفته ودر حين زور زدن موقع اجابت مزاج ، جابه جاميشوند . وظيفه اصلي اين ها كمك در كنترل باد و مايع مدفوعي وهمچنين جهت تسهيل دفع ومراقبت ازمجراي مقعد در هنگام خروج مدفوع ميباشد.اما زمانيكه ابعاد آنها بدلايلي كه بعداٌ گفته خواهد شد ، بزرگتر ار حد معمول شده ويا اگر دچار خونريزي و يا التهاب ويا .. شوند آنگاه بايد مداخلات پزشكي صورت پذيرد.